BeÏnvloed anderen, begin bij jezelf

Anderen beïnvloeden. Is dat dan manipulatie, alsof je alles naar je hand wilt zetten? De baas spelen? Dat klinkt als iets onwenselijks…..
Dit handzame boekje gaat over interactie tussen personen, in groepen, in teams. En daarbij geldt: je kunt niet NIET communiceren en dus ook: je kunt niet NIET beïnvloeden. Maar je kunt het wel effectiever en bewuster doen! Heerlijk praktisch, makkelijk te lezen, en met vraagjes, opdrachtjes, oefeningetjes is het boek een Do-It-Yourself op het vlak van effectief communiceren. En als een echte DIY zijn de ingrediënten simpel: men neme de Roos van Leary, ken je eigen voorkeursstijl, voeg een analyse van de reactie van de ander toe, een vleugje interactiesleutel, een eetlepel doelgerichtheid, en wat variatie en oefening in de technieken.
Alles wordt toegelicht aan de hand van één voorbeeld, een teamoverleg. De posities van de hoofdpersonen zijn bijna karikaturaal, en dus heerlijk herkenbaar. De Agnessen, Hansen, Fleurs en Gerda’s van het voorbeeld kent iedereen. De strubbelige communicatie tijdens een op-overeenstemming-gericht overleg vast ook. De auteur puzzelt dit voorbeeld nauwkeurig en gedetailleerd uit; hij geeft daarmee veel inzicht in de toepassing van “de Roos”. Maar af en toe lijkt het door te schieten in het simplificeren van situaties. Het train-jezelf-gehalte van het boek is zo groot, dat je af en toe het gevoel bekruipt dat het toch zó eenvoudig niet kan zijn?
Gelukkig biedt de auteur op sommige vlakken dan ook wel de noodzakelijke nuanceringen. Hij laat zien dat de effectiviteit van je communicatie niet door jouzelf bepaald wordt, maar door de reactie van de ander. Dat je intentie niet altijd leidt tot de verwachte reactie. Dat er geen goede of slechte manieren zijn om te reageren – maar wel effectieve en minder effectieve. En uiteindelijk: dat we allemaal ook maar mensen zijn en reageren vanuit onze eigen patronen en voorkeuren.
Een heerlijk boekje voor wie zelfinitiërend genoeg is om aan de hand van de opdrachten en de voorbeelden zelf aan de slag te gaan. Voor mij werkt het wel, ik voel me geprikkeld om te gaan oefenen! Voor alle anderen: blader er eens doorheen op een langzame zondag-namiddag en geniet met een milde glimlach van de herkenbaarheid van de situaties…. en mogelijk ook je eigen gedrag.
Want uiteindelijk gaat het boekje vooral over jezelf, en helemaal niet over het beïnvloeden van anderen. En toch ook weer wel….....

In hun onderling contact kunnen mensen kiezen voor gedrag dat effectief is. Mensen hebben vaak bij hun omgang met elkaar verschillende doelen en zorgen. De communicatie verloopt dan niet altijd doelmatig. De auteur van dit boekje is communicatietrainer en hij legt uit hoe men doelen kan bereiken. Hij gebruikt daarbij het 'roosmodel' van de Amerikaanse psycholoog Leary.
Zijn stelling is dat je per situatie voor gedrag kunt kiezen en dat het erom gaat doelmatig te zijn. Na de inleiding (hoofdstuk een) werkt hij dit thema uitgebreid uit aan de hand van een voorbeeld uit een teambespreking van acht vormgevers (hoofdstuk twee). In hoofdstuk drie kan men middels opdrachten zelf gaan experimenteren. In het laatste hoofdstuk wordt het roosmodel (dat als flap aan het omslag zit) toegepast op diverse praktijksituaties. De schrijver geeft in dit boekje een heldere uiteenzetting over de voordelen van welbewust en doelmatig communiceren....

Eerste indruk van dit boek van Bert van Dijk (10e druk, 2015): lekker compact formaat, duidelijke indeling in 4 hoofdstukken en niet te dik, waardoor makkelijk mee te nemen als geheugensteuntje bij een eigen training of lastige situatie.

In hoofdstuk 1 uitgebreide toelichting op de basistheorie van Roos van Leary, waarna in hoofdstuk 2 verder ingezoomd wordt op de afzonderlijke octanten (parten) van de Roos en hoofdstuk 3 ingaat op toepassen van de theorie. Hoofdstuk 4 geeft meer praktijksituaties. Hier 'valt het kwartje' en herken je ook eigen collega's, vrienden en familieleden in de omschrijvingen.

Een fijne aanvulling zijn de blauwe kaders met opdrachten, die in ieder hoofdstuk staan. Ook geeft de schrijver handige websites voor verdieping of juist verbreding van de theorie.

Het is geen boekje wat je er 'even' bij pakt. Daarvoor is er wat veel tekst. Niet handig voor een ongeduldige lezer als ikzelf, wel een waardevol boek als je er gewoon voor gaat zitten. Persoonlijk houd ik van overzichten en schema's, om de achterliggende theorie een plek te kunnen geven. Deze staan er ook zeker in, hoewel tekst overheerst.

Gelukkig lag de praktische waaier 'Actie = Reactie' (van Bert van Dijk en Marie Jose Cremers) ook al in mijn kast. Ik zie dit als een handig uittreksel van en aanvulling op alle informatie die in het boek staat en beveel de waaier ook absoluut aan naast dit boek....